بازتاب توسعه اجتماعی در قوانین برنامه‏ های پنجگانه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران 1394-1368

توسعه‏ ی اجتماعی بدون شک فرایندی چند بعدی است و در برگیرنده‏ی زنجیره­ای از عوامل، شامل جنبه‏های سیاسی، اقتصادی ـ اجتماعی، فرهنگی و حقوقی است و نیز مجموعه‏ای از فعالیت‏های چند سطحی است که دولت و نهادها، جامعه‏ی مدنی و حتی اجتماع جهانی در آن نقش دارند. در این تحقیق به بررسی توسعه‏ی اجتماعی با تأکید بر دو بعد رفاهی و انسان‏گرایانه توسعه، در قوانین برنامه‏ی توسعه‏ی اول، دوم، سوم، چهارم و پنجم از سال 1368 تا سال 1394 پرداخته‎ایم، تا مشخص شود که برنامه‏های توسعه چه رویکردی به توسعه‏ی اجتماعی دارند و چه نقاط قوت و ضعفی وجود دارد؟ در همین راستا از دو شاخص: رفاهی و انسان‏گرایانه برای ارزیابی توسعه‏ی اجتماعی استفاده کردیم. روش تحقیق در این پژوهش تحلیل محتوای کمی می‌باشد. جامعه‏ی آماری این پژوهش کلیه‏ی قوانین برنامه‏ی اول توسعه تا پنجم می‌باشد و به دلیل اینکه تمامی برنامه‏های توسعه بررسی شده است هیچ نمونه‏گیری‏ای وجود ندارد؛ نتایج بدست آمده نشان می‏دهد که در بیشتر برنامه‏ها تأکید بر شاخص‏های رفاهی توسعه بوده است و شاخص‏های انسان‏گرایانه به صورت قابل توجهی، مورد بی‏ توجهی قرار گرفته است. ضعیف‏ترین برنامه‏ ارزیابی شده، برنامه‏ اول توسعه می‌باشد.